Tản mạn ngày xuân

Tôi chưa một lần được đặt chân đến đất nước của các Pharaoh, nên chưa phải trả lời những câu hỏi của con Sphinx, nhưng tôi tự thấy mình lúng túng, không thể qua nổi cuộc sát hạch của thằng nhỏ nhà tôi.

ở đâu tôi cũng gặp những câu hỏi, tuổi càng cao, câu hỏi càng nhiều và một số trong đó mãi mãi tôi sẽ không trả lời nổi.

Những câu hỏi làm tôi sợ hãi, cái sợ tự nhiên của bản năng con người. Nỗi sợ đầu tiên trong đời là những câu hỏi của cô giáo Loan, cô giáo từ thủa vỡ lòng của bọn tôi. Một cô giáo nghiêm khắc có tiếng, hay lấy thước đánh vào tay học trò có khi sưng tấy lên. Thời đó, chuyện thầy đánh học trò là chuyện bình thường, các bậc phụ huynh chẳng những không oán trách mà còn đến cám ơn thầy đã vì thương con mình mà cho roi cho vọt.

Không hiểu vì lý do gì mà cô giáo Loan lại đặc biệt chú ý đến tôi, cũng như thế cái thước kẻ trên tay cô cũng hay tìm đến với tôi. Nỗi sợ vì sỹ diện của tôi lúc ban đầu đã biến thành nỗi sợ mang tên “Thước kẻ”. Những câu hỏi của cô giáo khi đó quá dễ ngay cả với tôi ngày đó, chẳng hạn như phép cộng đơn giản ba cộng ba bằng mấy? Vậy mà tôi vẫn trả lời sai...

Đó là vì tôi sợ cái thước, sợ mình sai, một dạng khác của nỗi sợ cái thước. Và đến bây giờ khi đã trưởng thành, hôm rồi thằng con mới lên năm nó hỏi:

“Bố ơi, ở biển có ban đêm không hả bố ?”

sau một hồi suy nghĩ tôi khẳng định: “Có chứ, ở đâu mà chẳng có ban đêm”.

Nó liền cãi lại: “ cô giáo con bảo ở Bắc cực đôi khi không có ban đêm”.

Vậy là tôi lại trả lời sai rồi, đúng hơn tôi đã đưa ra một nhận xét sai. Đáng ra tôi chỉ cần trả lời “Có chứ” là đủ. Đằng này vì sợ coi là kém hiểu biết, tôi đã chuốc lầm lỗi vào mình.

Bước vào đời, tôi đứa trẻ vỡ lòng, vì sợ mà không trả lời nổi các câu hỏi của bà giáo già, khi đã chuẩn bị được coi là già, tôi vẫn vì sợ mà trả lời sai câu hỏi của một đứa trẻ.

Cuộc sống vẫn thế, nó cứ trôi, mỗi cái tết đến tôi lại mất đi một quỹ thời gian và cuộc sống lại bắt tôi phải trả lời thêm nhiều câu hỏi nữa.

Bận nọ, tôi có hỏi mấy người bạn rằng họ đang sống với lý do gì?

Những người bạn bắt đầu nhìn lại cuộc sống họ đã đi qua trong nhiều năm và nhận thấy rằng: Họ đã sống như một bản năng.

Những điều tôi đang viết và câu trả lời của những người bạn là một hiện thực. Mặc dù chúng ta đều chống lại hiện thực đó, bởi chúng ta sợ hãi sự vô nghĩa do chính chúng ta tạo ra. Chúng ta đã bị hiện thực giết chết, chúng ta biện minh cho cái hiện thực tồi tệ của chúng ta bằng quá nhiều giá trị của đạo đức, của nghĩa vụ và cả dục vọng nữa, và khi sức cùng lực tận chúng ta mới mong được lên Thiên Đường.

Đã có vài lần từ trên tầng cao của mấy khu căn hộ cao cấp tôi nhìn xuống cuộc sống ở “dưới kia”, Mọi người Và đôi khi có cả tôi nữa đang chen chúc trên những con đường, một cảnh tượng hỗn loạn và tội nghiệp hiện ra trước mắt.

Khi chúng ta thoát ra khỏi chúng ta để quay đầu nhìn lại chính chúng ta, chúng ta mới thật sự kinh hãi về năm tháng chúng ta đã sống và đang sống. Và trong đám đông bất tận đang chen chúc, đang nguyền rủa nhau, đang mưu mô quỷ kế, đang lầm lạc, đang tuyệt vọng vẫn có những đôi mắt ngước lên, họ đang cầu xin và đang mơ ước được lên Thiên Đường, và trong số những nhười ngước mắt lên mơ đến một thiên đườngđó thì có không ít người gục xuống vì tuyệt vọng, vì không đủ dũng khí để vươn tới chính điều họ mơ đến.

Khi bạn cúi xuống bên người thân yêu và nói: “Anh hạnh phúc biết nhường nào khi được ở bên em”  thì lúc đó một mảnh của Thiên đường đã ghé qua, khi bạn đốt lên những ngọn nến vào một buổi tối mùa đông và đu đưa theo điệu nhạc trong căn phòng và thì thầm những lời yêu thương với bạn bè và gia đình thì đấy là một hình ảnh của thiên đường. Khi thức đậy trong một buổi sáng mùa xuân, nhìn qua ô cửa bạn thấy hoa nở trắng vườn, chim hót vang trời, bạn khẽ khàng đi đôi chân trần vào khu vườn và tận hưởng vẻ tinh khiết vô tận của ánh sáng dương gian, thì đó là hình ảnh của thiên đường.

Bạn thử hỏi những hình ảnh kia, mầu sắc kia có phải là những hình ảnh thân thương nhất, bình dị nhất và cũng lộng lẫy nhất? bạn thử hỏi bạn có mong ước nào hơn là được sống, được mở tâm hồn mình trước những điều kia không?. Không còn gì bình yên và đẹp hơn thế.

Tất cả những cái đó không phải ở trên mấy tầng mây xanh hay khi bạn đã sức cùng lực tận, đã sang bên kia thế giới.

Tất cả những cái đó đang hiển lộ trước bạn kia, ngay từ khi bàn cất tiếng khóc chào đời. Nhưng bạn và bao người khác và cả tôi đã từng đi qua những hình ảnh ấy mà chúng ta không biết nắm giữ lấy, dục vọng làm chúng ta mù quáng, chúng ta không tìm được một hình ảnh lộng lẫy, một khoảnh khắc bình yên, một giai điệu ngọt ngào ngay trong cuộc sống của chúng ta.

 Thiên đường không phải là một thửa ruộng mầu mỡ bên cạnh một thửa ruộng khác là địa ngục. Khi một con người nhận biết được vẻ đẹp tuyệt mỹ của đời sống thì thiên đường lại được mở ra với một diện tích đúng bằng người đó. Thiên đường chỉ không hiển hiện ở những nơi với những con người không muốn cảm nhận vẻ đẹp của không gian và thời gian ấy.

Thiên đường không phải là nơi chốn chúng ta được đến đó sau khi chết, nó hiển hiện mọi nơi mọi lúc trừ nơi u tối và lú lẫn của con người.